Kısmi Çıkış Hakkı Mı, Banka Kredisi Mi?
- Doruk Aktaş
- 12 Mar 2021
- 2 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 11 Kas
Nakit ihtiyacı hasıl olduğunda, kısmi çıkış hakkını mı kullanmalı yoksa birikimleri teminat göstererek banka kredisi mi çekmeli?
AYAĞINI YORGANA GÖRE UZATMAK
Kısmi Çıkış Hakkı; sistemde tanımlanan kriterlere uyan katılımcıların, sözleşmedeki haklarını kaybetmeden, birikimlerinin belirlenen kısmını, ev alımı, evlilik, eğitim ve doğal afet durumlarında sistem dışına aktarabilmesini sağlıyor. Birikimleri kullanma ve ihtiyaçların giderilmesi olanağı veriyor, sistemdeki bütün haklarını kaybetmemiş oluyor. Kendi kaynaklarıyla ihtiyaçlarını gidermeye çalışıyor. Yani katılımcı ‘Ayağını yorganına göre uzatmış’ oluyor. Katılımcı sisteme giriş tarihinden kaynaklanan haklarını kaybetmediğinden, gereken süreleri tamamladığında devlet katkılarını tam olarak alabiliyor. Diğer yandan katılımcı ihtiyaçlarını kendi kaynaklarıyla giderdiğinden faiz ve benzeri giderlerden kaçınmış oluyor. İşin açık tarafı bireysel olarak çok fazla risk almamış oluyor.
Ancak kısmi çekiş hakkının kullanımının ev alımı, evlilik, doğal afet ve eğitim nedeniyle sınırlandırılmış olması, 3 yıllık taahhüt süresinin bulunması gibi nedenler acil durumlarda kullanımını zorlaştırıyor.
Diğer yandan bu yöntem çok fazla katılımcı tarafından kullanılmaya başlarsa sistem açısından sorun yaratabilecek bir potansiyel taşıyor. Bu da sistemde hem birikimlerin azalması hem de sistemin toplamda daralması gibi bir sonuç doğurabilir ki, bu kamu ve piyasa kurumları tarafında (portföy yönetim şirketleri, emeklilik şirketleri, aracı kurumlar gibi kurumların gelirlerin azalmasına neden olacağından) çok da arzulanan bir şey değildir.
BORÇ YİYEN KESESİNDEN YER
Peki, ihtiyaç halinde BES birikimleri karşılığında bankalardan kredi kullanılırsa ne olur? Borç yiyen kesesinden mi yer? BES birikiminin bankalarda teminat olarak kabul edilmesinin sağlayacağı ilk avantaj, katılımcının sistemdeki birikimlerinin ve sistemin büyümeye devam etmesi olacaktır. Sistemdeki birikimlerin büyümesi piyasaların derinlik kazanmasına, piyasa kurumlarının ve bankaların gelirlerinin artmasına olanak sağlayacaktır. Katılımcı açısından kısa vadeli ihtiyaçlar karşılanmış olacak, katılımcı sistemdeki haklarını kaybetmeyecektir.
Peki, bunun dezavantajı ne olabilir? Hani, uzmanlar her zaman riskinizin farkında olun, fazla risk almayın diyor ya, bankadan kredi kullanmak, riskin bir kat daha artmasına neden olabilir. Katılımcılar açısından extradan kredi faizi ödemek zorunda kalmalarının yanında, bankalara teminat için verdikleri birikimleri değer kaybedebilir. Gerçi bu fonlar riski düşük fonlar. Ama piyasa bu, sert hareketlerin yaşandığı dönemler sözkonusu olabilir. Bankalar katılımcıları kredileri kapatmaları konusunda zorlayabilir. Hatta bankalar bu teminatları nakde çevirme telaşında iken, piyasalarda satış baskısının artışına neden olabilir. Aynen deprem zamanında, hisse senedi piyasalarında, kredilerin kapatılması telaşındaki gibi....
ÖNEMLİ OLAN RİSKLERİ BİLMEK
Kısa vadeli borçlanmalar için bankalardan kredi kullanmak daha cazip gibi görünürken, ev alımı gibi toplu para gerektiren durumlarda kısmi çekim hakkını kullanmak daha iyi olacakmış gibi görünüyor.




Yorumlar